Slaapverlamming, in al zijn soorten, is een bijzonder en vaak beangstigend fenomeen waarbij u wakker bent, maar uw lichaam niet kunt bewegen. Veel mensen ervaren dit slechts een enkele keer in hun leven, terwijl anderen er herhaaldelijk last van hebben. Er wordt doorgaans onderscheid gemaakt tussen twee vormen: geïsoleerde slaapverlamming en terugkerende slaapverlamming.
Geïsoleerde slaapverlamming
De eerste soort slaapverlamming is geïsoleerde slaapverlamming. Bij geïsoleerde slaapverlamming gaat het om een enkele episode die op zichzelf staat. Dit betekent dat de verlamming niet het gevolg is van een onderliggende aandoening, maar op zichzelf optreedt.
Deze vorm komt meestal maar een paar keer in het leven voor en verdwijnt vaak vanzelf. Factoren zoals slaapgebrek, onregelmatige slaaptijden of stress kunnen bijdragen aan het ontstaan van deze episodes. Hoewel geïsoleerde slaapverlamming vaak onschuldig is, kan het gevoel van machteloosheid of angst tijdens de ervaring behoorlijk intens zijn.
Het verbeteren van uw slaappatroon en het zorgen voor voldoende rust kan helpen om de kans op herhaling te verkleinen.
Terugkerende slaapverlamming
De tweede soort slaapverlamming is terugkerende slaapverlamming. Bij terugkerende slaapverlamming ervaart u minstens twee of meer episodes binnen één jaar. Deze vorm komt vaker voor bij mensen die te maken hebben met psychische klachten, zoals angststoornissen of depressie.
In tegenstelling tot de geïsoleerde variant is terugkerende slaapverlamming vaak onderdeel van een bredere problematiek. Het kan bijvoorbeeld samenhangen met andere slaapproblemen en slaapstoornissen, zoals narcolepsie, of met een langdurige periode van stress.
Wanneer u merkt dat de slaapverlamming regelmatig terugkomt, is het verstandig om een slaapdagboek bij te houden. Door op te schrijven hoe laat u gaat slapen, hoe vaak u ’s nachts wakker wordt en hoe u zich overdag voelt, kunt u samen met een arts of slaapdeskundige patronen herkennen.
Wat kunt u doen om slaapverlamming te voorkomen?
Hoewel er geen eenduidige behandeling bestaat, kunt u de kans op slaapverlamming aanzienlijk verkleinen door uw levensstijl aan te passen. Enkele praktische tips zijn:
- Verbeter uw slaaptijden: ga op vaste tijden naar bed en sta op vaste tijden op.
- Pak stress aan: ontspanningsoefeningen, meditatie of therapie kunnen helpen.
- Voorkom slaaptekort: probeer dagelijks voldoende uren te slapen.
- Bespreek medicijngebruik met uw arts: sommige middelen kunnen de slaap beïnvloeden.
- Behandel onderliggende slaapstoornissen: laat slapeloosheid of ademhalingsproblemen niet onbehandeld.
- Zorg voor een diepe nachtrust met het juiste matras: bijvoorbeeld het op maat te maken matras van ErkendMatras®, zoals de twijfelaar 120×210, die op basis van uw lichaamsbouw en slaaphouding voor u samen wordt gesteld.
Door aandacht te besteden aan uw slaapgewoonten en mentale welzijn, kunt u de kans op beide soorten slaapverlamming verkleinen en uw nachtrust verbeteren.
