Pavor nocturnus, ook wel nachtterreur genoemd, is een slaapstoornis die vooral voorkomt bij kinderen tussen de 3 en 12 jaar, maar ook volwassenen kunnen er last van hebben. Het is een aandoening die wordt gekenmerkt door plotselinge, intense angstaanvallen tijdens de slaap, meestal in de eerste paar uur na het inslapen.
Symptomen en verloop
Tijdens een nachtterreur schiet de persoon plotseling overeind in bed, vaak met een schreeuw of kreet. De ogen kunnen wijd openstaan, en er kunnen tekenen van extreme angst zichtbaar zijn, zoals zweten, snelle ademhaling en een versnelde hartslag. Hoewel het lijkt alsof de persoon wakker is, is hij of zij meestal niet volledig bewust en reageert vaak niet op troostpogingen. De episode kan enkele minuten tot een half uur duren, waarna de persoon vaak weer in een rustige slaap valt zonder zich bewust te zijn van wat er is gebeurd.
Verschil met nachtmerries
Het is belangrijk om pavor nocturnus niet te verwarren met nachtmerries. Bij een nachtmerrie wordt iemand wakker uit de REM-slaap en kan hij zich vaak de droom herinneren. Bij nachtterreur vindt de aanval plaats tijdens de diepe non-REM-slaap, en de persoon heeft meestal geen herinnering aan de gebeurtenis de volgende ochtend.
Oorzaken en risicofactoren
De exacte oorzaak van pavor nocturnus is onbekend, maar het kan worden uitgelokt door factoren zoals stress, slaaptekort, koorts of een verstoring van de slaaproutine. Genetische aanleg speelt ook een rol; als iemand in de familie last heeft van slaapstoornissen, is de kans groter dat een kind nachtterreuren ontwikkelt. In sommige gevallen kunnen nachtterreuren geassocieerd worden met andere medische of psychische aandoeningen.
Behandeling en tips
Pavor nocturnus verdwijnt vaak vanzelf naarmate een kind ouder wordt. Behandeling is meestal niet nodig, tenzij de aanvallen frequent zijn of leiden tot gevaarlijke situaties. In zulke gevallen kan het raadzaam zijn om een arts te raadplegen. Het kan helpen om een rustgevende slaaproutine te volgen, stressfactoren te minimaliseren, en ervoor te zorgen dat het kind voldoende slaap krijgt. Bij volwassenen kan therapie of medicatie overwogen worden als de nachtterreuren ernstig zijn.
Nachtterreur kan angstaanjagend zijn voor zowel de persoon die het ervaart als voor de omstanders. Echter, met de juiste kennis en aanpak is het mogelijk om de impact ervan te verminderen.