Stelt u zich voor: u bent helemaal wakker, maar u kunt zich niet bewegen of praten. Misschien hoort u zelfs voetstappen of voelt u een aanwezigheid. Eng? Absoluut. U zou zomaar te maken kunnen hebben met slaapverlamming.
Tot wel 40% van de mensen ervaart dit fenomeen minstens Ć©Ć©n keer in hun leven. Maar wat is slaapverlamming precies, hoe voelt het, en belangrijker: wat kunt u eraan doen?
Wat is slaapverlamming?
Slaapverlamming ā ook wel slaapparalyse genoemd ā is een toestand waarin u zich bewust bent van uw omgeving, maar tijdelijk uw spieren niet kunt bewegen. Dit gebeurt meestal net voordat u in slaap valt of vlak na het ontwaken. Soms gaan er hallucinaties mee gepaard.
Hoewel het beangstigend kan zijn, is het lichamelijk onschadelijk. Uw lichaam āvergeetā als het ware de spierverlamming van de REM-slaap op te heffen wanneer u wakker wordt.
Hoe voelt slaapverlamming?
De ervaringen verschillen per persoon, maar veel mensen melden:
- Niet kunnen bewegen of praten
- Een gevoel van druk op de borst
- Hallucinaties (stemmen, schimmen, aanrakingen)
Wat zijn de oorzaken?
Slaapverlamming kan veroorzaakt worden door:
- Slaaptekort of slapeloosheid
- Onregelmatig slaappatroon (bijv. jetlag)
- Stress en angststoornissen
- Rugligging tijdens het slapen
- Slaapstoornissen zoals narcolepsie
- Medicijn- of drugsgebruik
- Depressie en/of PTSS
Lees hier meer over slaapproblemen bij somberheid.
Wat kunt u doen tijdens een aanval?
Hoewel het lastig is, proberen veel mensen zichzelf gerust te stellen door:
- Blijf kalm en herinner uzelf eraan dat het vanzelf voorbij gaat.
- Beweeg kleine spieren, zoals uw vingers of tenen.
- Focus op uw ademhaling om rustiger te worden.
Tips om slaapverlamming te voorkomen
U kunt de kans op slaapverlamming verkleinen door:
- Een vast slaapritme aan te houden
- Stress te verminderen (bijv. met ademhalingsoefeningen)
- Rugligging te vermijden
- Slaaptekort te voorkomen
- Slaapdagboek bij te houden om patronen te herkennen
- Een matras te kopen dat bij uw lichaam en slaappatronen past
Wanneer hulp zoeken?
Ervaart u regelmatig slaapverlamming of beĆÆnvloedt het uw nachtrust? Dan is het verstandig om contact op te nemen met uw huisarts. Zeker als er ook sprake is van andere slaapklachten of psychische problemen.